Հայաստանի Լոռու մարզում՝ Ալավերդի քաղաքում, միմյանցից 7 կմ հեռավորության վրա են գտնվում Հաղպատի և Սանահինի երկու վանքերը, որոնք ընդգրկված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում: Հաղպատի ամենահին եկեղեցու շինարարությունը սկսվել է 976թ-ից: Ըստ ավանդության՝ սկզբում կառուցվել է Սանահինը: Վանքը սկսել են կառուցել վարպետ ճարտարապետ հայր ու որդի։ Բայց այդ ընթացքում նրանց միջև սկսեցին տարաձայնություններ առաջանալ։ Եվ ահա մի օր որդին հայտարարեց, որ առանց հոր օգնության կկառուցի ևս մեկ վանք: Երբ վանքի վրա աշխատանքն ավարտվեց, ծեր վարպետը եկավ տեսնելու արդյունքը։ Բոլոր կողմերից վանքը զննելուց հետո նա հավանություն տվեց գլուխը շարժելով և ասաց. «Հախ պատ», որը հայերենից թարգմանաբար նշանակում է «ամուր շարվածք»։ Բարեկամները հաշտվեցին, իսկ տաճարն այդ ժամանակվանից կոչվեց Հաղպատ։ Հարկ է նշել, որ 10-րդ դարի սկզբին կառուցված վանքը լիովին արդարացրեց իր անունը. իր գոյության ընթացքում այն ավելի քան մեկ երկրաշարժ է ապրել և գոյատևել: Ներկայումս Հաղպատը ճարտարապետական բարդ համալիր է, որը չափերով փոքր քաղաք է հիշեցնում, որտեղ հեշտ է մոլորվել. վանքի շուրջ կառուցված շինությունները լաբիրինթոս են կազմում՝ բազմաթիվ անցումներով: 11-րդ դարում Հաղպատը դարձավ Լոռու կրոնական կենտրոնը և լուրջ մրցակից դարձավ Սանահինի վանքին։ Հաղպատ այցելությունը հետաքրքիր ճանապարհորդություն կլինի՝ լի խորը և գեղեցիկ զգացողություններով:
